Kraków, ul. Wincentego Pola 4
12 428 28 10
sekretariat@naszemontessori.pl

Rozwój widzenia dziecka

Rozwój widzenia dziecka

Zapraszamy do artykułu na temat rozwoju widzenia dzieci przygotowanego przez naszych specjalistów.

W materiałach dodatkowych znajdą Państwo również inne materiały ćwiczeniowe. Zachęcamy do lektury.

Prawidłowy rozwój widzenia dzieci

od 1 miesiąca do 6 roku życia

Ćwiczenia stymulujące percepcję wzrokową dla dzieci przedszkolnych i szkolnych

1 miesiąc życia

  • Dziecko zwraca uwagę na czarno-białe kontrasty.
  • Preferuje poruszające się obiekty, dlatego patrzy na oczy.
  • Ważne dla rozwoju mowy jest wyraźne układanie ust w kontakcie z dzieckiem, by na nich się koncentrowało.

2-3 miesiąc życia

  • Poza biało-czarnymi kontrastami, preferuje kolor czerwony i żółty.
  • Patrzy na swoje obie dłonie (nie na jedną).
  • Uśmiecha się na widok twarzy rodzica.
  • Obserwuje twarz rodzica.
  • Spogląda do góry na zabawki.
  • Wykształca zbieżne ruchy oczu.
  • Odwraca wzrok w stronę źródła dźwięku.
  • Wodzi wzrokiem, np. za czerwonym/żółtym krążkiem zawieszonym na tasiemce.

4-5 miesiąc życia

  • Dzięki możliwości utrzymania główki, zwiększa możliwości wzrokowe.
  • Skupia wzrok na przedmiotach z odległości ok. 1 m.
  • Przenosi wzrok z ręki na obiekt.
  • Spostrzega głębię.
  • Zauważa siebie w lustrze.

6-7 miesiąc

  • Dziecko patrzy na zabawki pokazywane w całym obszarze pola widzenia (prawa-lewa, góra-dół).
  • Wyrzuca zabawki i patrzy, gdzie upadły.
  • Rozwija się koordynacja oko-ręka.
  • Doskonali się fiksacja wzroku.
  • Rozwija się pamięć wzrokowa.
  • Następuje koordynacja większości odruchów obuocznych.
  • Dziecko reaguje odmiennie na zmieniający się wyraz twarzy rodzica.

8-9 miesiąc życia

  • Kluczowe miesiące dla rozwoju wzroku.
  • Kształtuje się pole wspólnej uwagi-dziecko patrzy na obiekty, które wskazuje palcem inna osoba oraz samo wskazuje palcem.
  • Pojawia się umiejętność szukania przedmiotu, który zniknął z pola widzenia.
  • Dziecko rozróżnia lepiej twarze bliskich mu osób i obce, przez co reaguje płaczem na niektóre z nich.
  • Rozwija koordynację ręka-oko.

10-12 miesiąc życia

  • Interesuje się drobnymi przedmiotami.
  • Lubi różne kształty, formy geometryczne.
  • Płynnie śledzi wzrokiem
  • Naśladuje wyraz twarzy.
  • Ogląda ilustracje w książeczkach.
  • Patrzy na przedmioty, które nazywa dorosły.
  • Ogląda jedzenie, które wkłada do ust.
  • Chwyta chwytem pęsetowym, co zachęca je do oglądania mniejszych elementów.

13-18 miesiąc

  • Umiejętność chodzenia niezmiernie wpływa na rozwój widzenia-aktywuje asocjacyjną korę wzrokową. Dziecko poruszając się cały czas ćwiczy akomodację, czyli nastawianie soczewki w celu widzenia obiektów z bliska lub daleka.
  • Zauważa niektóre podobieństwa i różnice.
  • Jest zainteresowane książeczkami i obrazkami.
  • Buduje szeregi i wieże z klocków.

1,5-3 rok życia

  • Lubi zabawy w chowanego.
  • Bawi się układankami.
  • Coraz sprawniej przemieszcza się z jednego pomieszczenia do drugiego. Rzadziej potyka się i uderza o meble.
  • W trzecim roku życia kontynuuje sekwencje klocków, obrazków, np. kot-żaba-ptak, itd.
  • Uzupełnia sekwencje obrazków.
  • Uzupełnia kontur twarzy odpowiednimi elementami.

3-5 lat

  • Rozpoznaje figury geometryczne.
  • Nazywa kolory.
  • Układa historyjki obrazkowe.
  • Segreguje klocki według koloru, wielkości, kształtu.
  • Rozpoznaje przedmioty na obrazkach, które są pod różnymi kątami.
  • Wyraźnie widzi i nazywa szczegóły na obrazkach.
  • Rzuca i łapie piłkę.
  • Rozumie symboliczną funkcję obrazów, co przygotowuje je do nauki czytania, np. rozpoznając obiekty we wzorach z patyczków.

6 lat

  • Rozpoznaje litery i cyfry.
  • Składa obrazki rozcięte na kilka części.
  • Układa mozaiki z klocków według wzoru.
  • Zauważa szczegóły różniące ilustracje.
  • Zapamiętuje ciąg kilku obrazków, które zniknęły z pola widzenia.
  • Rzuca do celu, np. papierową kulą trafia do pudełka.

Przykładowe zabawy stymulujące percepcję wzrokową w wieku przedszkolnym

  • Przynoszenie przez dziecko przedmiotu, o który prosi dorosły, dziecko ma go wyszukać w mieszkaniu.
  • Rozwijanie prawidłowej kierunkowości-układanie np. kasztanów od strony lewej do prawej, z góry na dół, co jest ważne w dalszej nauce czytania i pisania.
  • Układanie wzorów np. z patyczków do liczenia, szpatułek (patyczków kreatywnych), fasolek.
  • Układanie obrazków z figur geometrycznych wyciętych z papieru kolorowego.
  • Składanie obrazków, widokówek pociętych na części.
  • Tworzenie prostych symboli ze sznurka, np. fala, serce, chmura.
  • Nazywanie różnic między ilustracjami, np. przedstawiającymi wiosnę i jesień.
  • Dorysowywanie drugiej połowy obrazka: jabłko, dom, miś, wazonik, zamek, itp.
  • Opisywanie przedmiotów codziennego użytku, np. czy dziecko pamięta, co jest na kubku brata.
  • Przerysowywanie wzorów, np. rysujemy dywanik ze szlaczkami, figurami, dziecko dokładnie odwzorowuje na swojej kartce.
  • Zapamiętywanie wzoru, np. ułożonego z zapałek, guzików (wzór po ekspozycji jest zasłonięty, dziecko układa go z pamięci, co stanowi utrudnienie.
  • Co się zmieniło? Układamy kilka przedmiotów lub kredek, po czym zamieniamy ich kolejność. Ćwiczymy przy okazji liczebniki porządkowe, który z kolei jest…
  • Szukanie w otoczeniu przedmiotów spełniających dane kryterium, np. okrągłych, żółtych, błyszczących.
  • Przeliczanie różnych przedmiotów, sprzętów, np. szuflad w domu.

Ćwiczenia dla dzieci w wieku szkolnym

  • Rysowanie kratka po kratce według instrukcji słownej, np. kratka do góry, 3 kratki w prawo, itd. do uzyskania obrazka.
  • Kodowanie-zamalowywanie pól na oznaczonej literami i cyframi kartce, np. C5-żółty, D8-zielony, itd.
  • Układanie sudoku obrazkowego, cyfrowego, wyrazowego.
  • Dekodowanie wyrazów. Najpierw każdej literze alfabetu przypisujemy dany symbol. Następnie za pomocą symboli przedstawiamy jakiś wyraz. Uczeń go rozszyfrowuje.
  • Gry typu dobble, bystre oko, bingo, domino, memory.
  • Dopasowywanie takich samych wyrazów lub wymyślonych słów, np. bodogo-bodogo, gobodo-gobodo, talała-talała, łatala-łatala (zawierające podobne kształtem litery).
  • Odnajdowanie wyrazu ukrytego w ciągu liter.
  • Rozwiązywanie wykreślanek słownych.
  • Rozsypanki literowe.
  • Rysowanie według osi symetrii coraz trudniejszych kształtów.
  • Uzupełnianie obrazków, np. dorysowywanie elementów w konturze domu.
  • Odczytywanie wyrazów z chmury wyrazowej -Wordart.
  • Formowanie liter z różnych tworzyw-sznurek, drucik, plastelina.
  • Odnajdywanie ukrytych obrazków na ilustracji

Opracowano na podstawie:

1. J. Cieszyńska-Rożek, Neurobiologiczne podstawy rozwoju poznawczego. Wzrok, Centrum Metody Krakowskiej, Kraków 2019.

2. B. Pakuła, Widzenie u dzieci. Prawidłowy rozwój i zaburzenia, Akademia Ćwiczę Oko

Polecana literatura oraz strony internetowe:

  1. A. Bala, Analiza i synteza wzrokowa. Odwrócenia, Arson.
  2. A. Bala, Analiza i synteza wzrokowa. Materiał atematyczny, Arson.
  3. A. Bala. Analiza i synteza wzrokowa. Materiał tematyczny, Arson.
  4. J. Cieszyńska, A. Dębicka-Cieszyńska, Układanki symultaniczno-sekwencyjne, Wydawnictwo Metody Krakowskiej.
  5. M. Frostig i D. Horne, Wzory i obrazki. Program rozwijający percepcję wzrokową (poziomy podstawowy, średni, wyższy), zestaw zawiera podręcznik i ćwiczenia dla każdego poziomu, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
  6. Gołębiowska-Małek, Wyrazowe potyczki wzrokowe, Harmonia.
  7. M. Hinz, Zapamiętaj jak najwięcej (poziomy łatwy, średni trudny), wydawnictwo Harmonia.
  8. M. Korendo, K. Sedivy, Percepcja wzrokowa, Arson.
  9. R. Paździo, 120 pomysłów na terapię percepcji wzrokowej, Harmonia.
  10. M. Podleśna, Perskie oko, Harmonia.
  11. G. Walczak, D. Aksamit, Pewny start, zajęcia rewalidacyjne, Percepcja wzrokowa, PWN.

https://barbarapakula.pl/ – blog optometrystki poruszający różne zagadnienia dotyczące widzenia.

http://bystredziecko.pl/dyktanda-graficzne-kodowane-strzalkami-matematyka/

http://www.kreatywniewdomu.pl/2019/03/podazaj-za-strzakami-czyli-wielkanocne.html

https://eduzabawy.com/karty_pracy/

https://www.nauczycielskiezacisze.pl/2018/12/boze-narodzenie-karty-pracy-dla-klas-1-3.html

Opracowała:

Maria Frodyma